IV. PHẨM “XƯNG
DƯƠNG CÔNG ĐỨC”
Phần giữa
quyển thứ 541, Hội thứ IV, TBBN.
Tóm lược:
Lại nữa, này Kiều thi ca! Dù cho Xá
lợi (linh cốt) của Phật đầy khắp
trong châu Thiệm bộ này đem làm một phần, biên chép pháp môn Bát Nhã sâu xa làm
một phần. Trong hai phần ấy, ông chọn phần nào?
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế Tôn! Theo ý con, nên chọn
Bát Nhã sâu xa. Vì sao? Vì con đối với Xá lợi của Phật đều tin thọ, cúng dường,
cung kính. Nhưng thân và Xá lợi của chư Phật đều nhân nơi pháp môn Bát Nhã sâu
xa mà sanh ra, cũng nhờ công đức oai lực của sự huân tu pháp môn Bát Nhã sâu xa
mà có. Vì vậy, mới được tất cả thế gian, trời, người, A tu la v.v... cúng
dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen. (Q.
541, TBBN)
Tất cả chúng đại Bồ tát đều đối với
pháp môn Bát Nhã sâu xa này siêng năng tu học, suy nghĩ đúng lý sẽ chứng đắc
quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đều nhờ Bát
nhã Ba la mật này mà được thông suốt chơn như, pháp giới, pháp tánh và thật tế,
thành tựu Pháp thân. Do chứng Pháp thân nên mới gọi là Phật. Vì Xá lợi của Phật
nương vào Pháp thân nên mới được thế gian cung kính, cúng dường.
Bạch Thế Tôn! Như con ở trong điện
Thiện Pháp, ngồi trên tòa Thiên Đế, trời Ba mươi ba, giảng thuyết Chánh pháp
cho các Thiên chúng. Khi ấy, có vô lượng chư Thiên tử đi đến chỗ con lắng nghe
chánh pháp, cúng dường, cung kính đi quanh bên hữu rồi lui ra. Nếu khi con
không ở pháp tòa ấy, thì các Thiên tử cũng đến chỗ ấy, dù không thấy con, nhưng
họ vẫn xem như có con, đều cung kính cúng dường, và nói: “Chỗ này là tòa Đế
Thích ngồi để thuyết pháp cho chư thiên, chúng ta nên xem như Thiên chủ đang
hiện diện”. Rồi họ cúng dường đi quanh bên hữu, lễ bái rồi lui ra.
Bát Nhã sâu xa cũng lại như vậy, nếu
có người biên chép, thọ trì, đọc tụng, giảng thuyết rộng rãi cho các hữu tình
thì nên biết chỗ ấy có vô lượng, vô số trời, rồng, Dược xoa, A tu la v.v... ở
cõi này và vô biên thế giới ở mười phương khác đều đến nhóm họp. Nếu không có
người thuyết pháp nhưng vì kính trọng pháp thì họ cũng đến chỗ đó cúng dường,
cung kính đi quanh bên hữu rồi lui.
Bạch Thế Tôn! Bát Nhã sâu xa cùng
với các hạnh của đại Bồ tát và Nhất thiết trí trí của Phật đã chứng đắc đều làm nhân duyên, làm chỗ nương dựa, có
khả năng thấu đạt. Vì vậy, nên con nói: Dù cho Xá lợi của Phật đầy khắp trong
châu Thiệm bộ này đem làm một phần, biên chép pháp môn Bát Nhã sâu xa lại làm
một phần, trong hai phần ấy, con chọn lấy Bát Nhã.
Lại nữa, bạch Thế Tôn! Hãy gác việc
Xá lợi của Phật đầy khắp trong châu Thiệm bộ này đem làm một phần, giả sử Xá
lợi của Phật đầy khắp bốn đại châu
đem làm một phần. Hoặc Xá lợi của Phật đầy khắp Tiểu thiên thế giới đem làm một phần. Hoặc Xá lợi của Phật đầy khắp
Trung thiên thế giới đem làm một phần. Hoặc Xá lợi của Phật đầy khắp Đại thiên thế giới đem làm một
phần. Và có người biên chép pháp môn Bát Nhã sâu xa đem làm một phần, thì trong
hai phần này, ý con sẽ chọn lấy phần Bát Nhã sâu xa. Vì sao? Vì đối với chỗ Xá lợi của chư Phật, con đều
tin thọ, cúng dường, cung kính, nhưng pháp thân và Xá lợi chư Phật đều do pháp
môn Bát Nhã sâu xa mà sanh ra. Do công đức oai lực của pháp môn Bát Nhã sâu xa
đã huân tu, nên mới được tất cả thế gian, trời, người, A tu la v.v... cúng
dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Lại nữa, bạch Thế Tôn! Các thiện
nam, thiện nữ v.v... nào đối với Bát Nhã sâu xa chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc
tụng, siêng năng tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, biên chép, giảng thuyết
truyền bá rộng rãi thì những người ấy ở đời sau chẳng đọa vào đường ác, xa lìa
địa vị Thanh văn và bậc Độc giác, chẳng sợ tất cả tai họa, tật dịch xâm hại.
Như người mắc nợ sợ người chủ nợ, liền thân cận phụng thờ quốc vương, dựa vào
thế lực của quốc vương mà khỏi lo sợ. Vua dụ cho Bát nhã Ba la mật, còn người
mắc nợ kia dụ cho các thiện nam, thiện nữ nương nhờ Bát nhã Ba la mật xa lìa
đường ác và các sự sợ hãi.
Bạch Thế Tôn! Ví như có người nương
cậy nơi vua, được vua thu nhận, mới được người đời cúng dường, cung kính, tôn
trọng, ngợi khen. Xá lợi của Phật cũng lại như vậy, do huân tu Bát Nhã sâu xa
nên được chư thiên, người, A tu la v.v... đều cúng dường, cung kính, tôn trọng,
ngợi khen. Vua dụ cho Bát nhã Ba la mật. Xá lợi của Phật dụ cho người nương cậy
vào vua.
Bạch Thế
Tôn! Chư Phật đã chứng được Nhất thiết trí trí cũng nhờ Bát nhã Ba la mật mà
được thành tựu, nên con chọn lấy Bát Nhã.
Lại nữa, bạch Thế Tôn! Bát Nhã sâu
xa đủ đại thần lực, làm lợi ích cho hữu tình ở cõi tam thiên, tùy ở chỗ nào đều
có Phật làm các Phật sự. Đó gọi là lợi ích an lạc cho tất cả hữu tình.
Bạch Thế Tôn! Ví như ngọc đại bảo thần châu vô giá, đầy đủ vô lượng các oai đức
thắng diệu, tùy ở chỗ nào có thần châu này, người chẳng phải người đều không bị
não hại.
Nếu có thiện nam, thiện nữ nào bị
quỷ ám bắt, thân tâm khổ não. Khi ấy có người cầm thần châu này cho xem, nhờ
oai lực của thần châu nên quỉ liền bỏ đi.
Hoặc có người bị bệnh sốt, hoặc
phong, hoặc đàm, hoặc bị bệnh nóng do phong đàm hòa hợp gây ra bệnh, nếu đem
thần châu này buộc đeo nơi thân, thì các bệnh như vậy đều được dứt trừ.
Thần châu này có khả năng soi sáng
nơi tối tăm, mùa nóng thì mát mẻ, mưa lạnh thì ấm áp, tùy ở địa phương nào có
thần châu này thì nơi ấy khí hậu ôn hòa, không nóng, không lạnh.
Hoặc địa phương nào có thần châu này
thì rắn, bò cạp các loại độc không dám đến ở. Nếu có nam tử hoặc nữ nhân bị
trúng độc đau đớn, khó chịu thì nên đem thần châu này đưa cho người bệnh xem,
nhờ oai lực của thần châu làm cho chất độc bị tiêu trừ.
Nếu thân thể của các hữu tình bị tật
hủi, ghẻ dữ, ghẻ chùm, mắt mù lòa, hoặc bệnh mắt, bệnh tai, bệnh mũi, bệnh yết
hầu, bệnh thân, bệnh các lóng đốt, khi đeo thần châu này vào thì các bệnh đều
được lành.
Hoặc trong các ao, suối, giếng
v.v... nước bị đục dơ, hoặc sắp khô cạn, đem thần châu thả vào nước liền ngập
đầy, lắng trong thơm sạch, đủ tám thứ công đức.
Nếu đem tấm vải xanh, vàng, đỏ,
trắng, hồng, tía, bích, lục dệt thành các thứ màu sắc, gói thần châu này để vào
trong nước, thì nước sẽ biến đổi thành các màu của tấm vải đó.
Đại bảo thần châu vô giá như vậy,
oai đức vô biên, nói không thể hết được. Nếu để thần châu trong rương hộp cũng
làm cho những món đồ trong đó thành tựu đầy đủ vô lượng, vô biên oai đức. Nếu
rương tráp để trống, do trước kia đã từng để thần châu, nên đồ đạc trong hộp ấy
vẫn được nhiều người ưa chuộng. (Q.541,
TBBN)
Khi ấy, Khánh Hỷ hỏi trời Đế Thích:
- Thần châu như vậy chỉ ở cõi trời
mới có, hay là cõi người cũng có?
Trời Đế Thích thưa:
- Cõi người, cõi trời đều có thần
châu này. Nếu thần châu ở cõi người thì hình nó nhỏ mà nặng, còn ở cõi trời thì
hình nó lớn mà nhẹ.
Lại nữa, hạt châu ở cõi người hình
tướng chẳng đầy đủ, hạt châu ở cõi trời tướng nó tròn đầy. Thần châu cõi trời
oai đức thù thắng vô lượng gấp bội hơn ở cõi người.
Bấy giờ, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Bát Nhã sâu xa cũng
lại như vậy, làm căn bản cho các công đức hay diệt trừ vô lượng pháp ác bất
thiện, tùy ở chỗ nào cũng diệt trừ được thân tâm khổ não của các hữu tình,
người chẳng phải người đều chẳng làm hại được.
Bạch Thế Tôn! Như Lai đã chứng được
Nhất thiết trí trí và vô lượng, vô biên các công đức khác đều do Đại vương thần
chú Bát nhã Ba la mật đã diễn bày ra vô lượng, vô biên oai đức sâu rộng. Xá lợi
của Phật nhờ đã huân tu các công đức, nên các công đức này làm chỗ để nương
tựa. Sau khi Phật Niết bàn, đáng được lãnh thọ sự cúng dường, cung kính, tôn
trọng, ngợi khen của tất cả thế gian, trời, người, A tu la v.v...
Lại nữa, bạch Thế Tôn! Hãy gác việc
Xá lợi của Phật ở cõi tam thiên lại, giả sử Xá lợi của Phật đầy hằng hà sa số
thế giới khắp mười phương đem làm một phần, hoặc có người biên chép pháp môn
Bát Nhã sâu xa làm một phần. Trong hai phần này, con chọn Bát Nhã. Vì sao? Vì
con đối với Xá lợi của Phật đều tin ưa cúng dường, cung kính, như pháp thân chư
Phật và Xá lợi đều do pháp môn Bát Nhã sâu xa sanh ra, đều nhờ công đức oai lực
đã huân tu Bát Nhã sâu xa mới được tất cả thế gian, trời, người, A tu la cúng
dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen.
Lại nữa,
bạch Thế Tôn! Bát Nhã sâu xa hay sanh ra Nhất thiết trí trí của Như Lai. Nhất
thiết trí trí mà Như Lai đã chứng đắc có thể sanh ra thân Phật và Xá lợi. Vì
vậy, cúng dường Bát Nhã, tức là cúng dường Nhất thiết trí trí và Xá lợi của chư
Phật quá khứ, vị lai, hiện tại.
Lại nữa, bạch Thế Tôn! Các thiện
nam, thiện nữ nào muốn được thấy vô lượng, vô số Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác ở
mười phương thì phải tu hành Bát nhã Ba la mật.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng như lời ông nói!
Này Kiều thi ca! Đời quá khứ, Như
Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đều nương vào Bát Nhã, đã chứng quả vị Vô Thượng Chánh
Đẳng Bồ đề. Đời vị lai, Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác cũng nương vào Bát nhã Ba
la mật sâu xa này sẽ chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Và đời hiện tại,
tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác trong mười phương vô biên thế giới cũng đều
nương vào Bát Nhã sâu xa này hiện chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Nay
Ta Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác cũng nương vào Bát Nhã này cũng chứng quả vị Vô
Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Trời Đế Thích thưa:
- Bạch Thế
Tôn! Bát Nhã sâu xa này là đại Ba la mật, là Vô thượng Ba la mật, là Vô đẳng
đẳng Ba la mật. Tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và các chúng đại Bồ tát đều
nương vào Bát Nhã sâu xa này biết được sự sai khác về tâm hành của các hữu
tình.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng như lời ông nói! Này
Kiều thi ca! Các đại Bồ tát trong suốt thời gian tu hành Bát Nhã sâu xa, có thể
như thật biết tất cả sự sai khác về tâm
hành của các hữu tình.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Các đại Bồ tát chỉ
cần hành Bát nhã Ba la mật, hay cũng nên hành năm Ba la mật kia nữa?
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Này Kiều thi ca! Các đại Bồ tát nên hành đủ sáu pháp Ba la mật. Nhưng
khi hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, quán các pháp đều lấy Bát
nhã Ba la mật làm tôn dẫn.
Này Kiều thi ca! Ví thân, cành, hoa,
lá, quả trái của cây cối trong châu Thiệm bộ, dù có nhiều thứ hình loại chẳng
đồng, nhưng nó đều có khả năng che bóng mát như nhau, đầy đủ công đức lớn, được
mọi người nương tựa.
Cũng vậy, sáu pháp Ba la mật, mỗi
pháp tuy đều có khác, nhưng nhờ phương tiện thiện xảo của Bát nhã Ba la mật hộ
trì và hồi hướng Nhất thiết trí trí, các tướng sai khác đều bất khả đắc, đầy đủ
đại công đức, được mọi người nương theo. (Q.
541, TBBN)
Bấy giờ, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Bát Nhã sâu xa thành
tựu tất cả các công đức rộng lớn,
thành tựu công đức viên mãn, thành
tựu công đức vô lượng, thành tựu
công đức vô biên, thành tựu công đức vô số, thành tựu công đức vô đẳng, thành tựu công đức vô tận thù thắng.
Bấy giờ, Phật bảo trời Đế Thích:
- Đúng vậy! Đúng như lời ông nói! (Q.541, TBBN)
Lược giải:
Ở đây một
lần nữa phẩm này so lường công đức của
người tụng đọc thọ trì Kinh Bát nhã Ba la mật với công đức của người thờ cúng
xá lợi Phật. Tất cả ba Hội trước đã tán tụng quá nhiều công đức Bát Nhã
rồi, Hội này cũng tán tụng như vậy, nên ở đây chúng tôi chỉ trích dẫn một đoạn
Kinh ngắn làm tiêu biểu về sự tuyên dương công đức này:
Phẩm “So Lường Công Đức”, quyển 126, Hội thứ I, ĐBN:
“Lúc bấy giờ, trời Đế Thích bạch
Phật: Bạch Thế Tôn! Nay đây Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đối với tất cả công đức
của Bát nhã Ba la mật này, nói còn chưa hết. Vì sao? Vì Bát nhã Ba la mật mà
con đã lãnh thọ từ Thế Tôn, với công đức rộng sâu, không bờ bến. Các thiện nam,
thiện nữ đối Bát nhã Ba la mật này chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, tinh
cần tu học, như lý tư duy, vì các hữu tình tuyên thuyết truyền bá rộng rãi thì
công đức có được cũng không bờ bến. Nếu có người sao chép Bát nhã Ba la mật này
rồi dùng các thứ trang trí cho đẹp, lại dùng vô lượng tràng hoa, các loại hương
xoa, hương bột tuyệt diệu, y phục, anh lạc, tràng phan, lọng báu, các thứ ngọc
quý lạ, kỹ nhạc, đèn sáng, tất cả vật sở hữu cung kính cúng dường, tôn trọng
ngợi khen thì công đức có được cũng không bờ bến”.
Cùng một phẩm như trên, Phật bảo trời Đế Thích:
“Này Kiều Thi Ca! Nếu thiện nam,
thiện nữ chẳng lìa tâm Nhất thiết trí trí, lấy vô sở đắc làm phương tiện, đối
với Bát nhã Ba la mật này chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, tinh cần tu
học, như lý tư duy, vì các hữu tình tuyên thuyết truyền bá rộng rãi, hoặc lại
sao chép, trang trí đẹp đẽ, rồi dùng vô lượng tràng hoa, các thứ hương xoa,
hương bột tuyệt diệu, y phục, anh lạc, tràng phan, lọng báu, các thứ ngọc quý,
kỹ nhạc, đèn sáng, hết cả vật sở hữu cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen
thì thiện nam, thiện nữ ấy, ta nói, có
được vô lượng vô biên công đức thù thắng trong hiện tại và vị lai”.
Kết luận:
Bài pháp của
phẩm trước cũng như phẩm này nói lên quá đầy đủ công đức thắng diệu của Bát nhã
Ba la mật. Kinh nói tất cả chư Phật ba đời đều do Bát nhã Ba la mật mà xuất
sanh. Bát Nhã là mẹ sanh, mẹ dưỡng của chư Phật và Bồ tát, Bát Nhã xuất sanh
tất cả thiện pháp thù thắng thế gian và xuất thế gian. Phẩm “Thế Gian”, quyển
547, TBBN nói: “Bát Nhã sâu xa là mẹ của chư Phật, có thể chỉ bày
thật tướng các pháp thế gian. Thế nên Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác nương pháp mà
an trụ, cúng dường, cung kính, tôn trọng, ngợi khen, bảo vệ, hộ trì nương tựa
vào pháp này. Pháp đó tức là Bát Nhã sâu xa…”.
Vì vậy,
Thiên Đế Thích chủ cõi trời Ba mươi ba tán thán Bát Nhã này “có đủ đại
thần lực, làm lợi ích cho hữu tình ở cõi Tam thiên, ví như ngọc đại bảo thần
châu vô giá, đầy đủ vô lượng các oai đức thắng diệu, tùy ở chỗ nào có thần châu
này, người và chẳng phải người đều không bị não hại”.
Phẩm “So Lường Công Đức”, quyển 129, Hội thứ I, ĐBN, cũng
tán tụng: “Bát nhã Ba
la mật như thế thành tựu công đức quảng
đại thù thắng; Bát nhã Ba la mật như thế thành tựu công đức thù thắng vô lượng; Bát nhã Ba la mật như thế
thành tựu công đức thù thắng viên mãn;
Bát nhã Ba la mật như thế thành tựu công đức thù thắng vô biên; Bát nhã Ba la mật như thế thành tựu công đức thù thắng vô đối; Bát nhã Ba la mật như thế thành
tựu công đức thù thắng vô tận; Bát
nhã Ba la mật như thế thành tựu công đức thù thắng vô giới hạn; Bát nhã Ba la mật như thế thành tựu công đức thù thắng
không gì bằng; Bát nhã Ba la mật như
thế, thành tựu công đức thù thắng khó
nghĩ bàn; Bát nhã Ba la mật như thế thành tựu công đức thù thắng chẳng thể nói hết”.
Tất cả
những tán tụng công đức trên hợp lại được xem như là xưng dương công đức Bát
Nhã. Đó là ý nghĩa của phẩm này.
---o0o---