Đại Bát Nhã Ba La Mật Tổng Luận: Hội thứ II

PHẨM “HẠNH NGUYỆN”

Phần giữa quyển 451, Hội thứ II, ĐBN.

(Tương đương với phẩm cùng tên là “Hạnh Nguyện”,

phần đầu quyển 331, Hội thứ I, ĐBN)

Tóm lược:

Bấy giờ, Phật bảo cụ thọ Thiện Hiện:

- Có Bồ tát tu hành bố thí Ba la mật, thấy các hữu tình bị đói khát bức, ăn mặc rách rưới, thiếu thốn đồ nằm, của cải đều chẳng như ý. Thấy việc này rồi, liền nghĩ: Ta phải làm sao cứu vớt các loại hữu tình như thế khiến lìa xan tham, không bị nghèo đói. Đã suy nghĩ rồi, khởi nguyện rằng: Ta phải tinh siêng chẳng đoái thân mạng, tu hành bố thí Ba la mật, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật khiến chóng viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Trong cõi Phật ta được các loại hữu tình không thiếu thốn như thế. Như trời Tứ thiên vương chúng cho đến trời Tha hóa tự tại thọ dụng các thứ của vui thượng diệu, các loại hữu tình trong cõi Phật ta cũng thọ các thứ của vui thượng diệu.

Thiện Hiện! Bồ tát này do bố thí Ba la mật đây chóng được viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Có Bồ tát tu hành tịnh giới Ba la mật, thấy các hữu tình phiền não xí thạnh sát hại lẫn nhau cho đến tà kiến. Do nhân duyên đây chết yểu nhiều bệnh, dung nhan u ám, không có oai đức, của cải thiếu thốn, sanh nhà hạ tiên, thân thể khiếm khuyết, nhiều việc xấu bẩn. Thấy việc này rồi, tác suy nghĩ đây: Ta phải làm sao cứu vớt các loại hữu tình như thế, khiến xa lìa các quả ác nghiệp. Đã suy nghĩ rồi, khởi nguyện rằng: Ta phải tinh siêng chẳng đoái thân mạng, tu hành tịnh giới, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật khiến chóng viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Trong cõi Phật ta được các loại hữu tình không các quả ác nghiệp như thế. Tất cả hữu tình đều hành thập thiện, hưởng quả báo thù thắng trường thọ thảy.

Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát này do tịnh giới Ba la mật đây, chóng được viên mãn mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Có Bồ tát tu hành an nhẫn Ba la mật thấy các hữu tình giận dữ lẫn nhau, miệng đầy dao mác, hủy mạ lăng nhục, dùng dao gậy tàn hại lẫn nhau. Thấy việc này rồi, tác suy nghĩ này: Ta phải làm sao cứu vớt các loại hữu tình như thế, khiến xa lìa ác tâm như vậy. Đã suy nghĩ rồi, khởi nguyên rằng: Ta nên tinh siêng chẳng đoái thân mạng tu hành an nhẫn, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật khiến chóng viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Trong cõi Phật ta được các loại hữu tình không phiền não ác nghiệp như thế. Tất cả hữu tình lần lữa xem nhau như cha như mẹ, anh chị em, vợ con quyến thuộc, chẳng chống trái nhau.

Thiện Hiện! Bồ tát này do an nhẫn Ba la mật đây, chóng được viên mãn mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Có Bồ tát tu hành tinh tấn Ba la mật, thấy các hữu tình lười nhác biếng trễ chẳng siêng tinh tấn, nới bỏ tam thừa, cũng chẳng năng tu nghiệp lành trời người. Thấy việc này rồi, liền nghĩ đây: Ta phải làm sao cứu vớt các loại hữu tình như thế, khiến xa lìa biếng trễ, lười nhác. Đã suy nghĩ rồi, khởi nguyện rằng: Ta phải tinh siêng chẳng đoái thân mạng, tu hành tinh tấn, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật khiến chóng viên mãn mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Trong cõi Phật ta được các loại hữu tình không biếng nhác, lười trễ như thế. Tất cả hữu tình tinh tấn mạnh mẽ siêng tu thiện thú và nhân Tam thừa, sanh trong người trời, mau chứng giải thoát.

Thiện Hiện! Bồ tát này do tinh tấn Ba la mật đây chóng được viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Có Bồ tát tu hành tĩnh lự Ba la mật, thấy các hữu tình năm che(1), mất các tĩnh lự vô lượng vô biên. Thấy việc này rồi, tác nghĩ này: Ta phải làm sao cứu vớt các loại hữu tình như thế, khiến xa lìa tán động. Đã suy nghĩ rồi, khởi nguyện rằng: Ta phải tinh siêng chẳng đoái thân mạng, tu hành tĩnh lự, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật khiến chóng viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Trong cõi Phật ta được các loại hữu tình không thứ ngăn che tán động như thế. Tất cả hữu tình tự tại vào ra các tĩnh lự thắng định vi diệu.

Thiện Hiện! Bồ tát này do tĩnh lự Ba la mật đây chóng được viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Có Bồ tát tu hành Bát Nhã la mật thấy các hữu tình ngu si ác huệ, mất chánh kiến thế gian, xuất thế gian, không nghiệp thiện ác và nhân quả, chấp đoạn chấp thường, chấp nhất chấp dị, đồng chẳng đồng thảy các thứ tà pháp. Thấy việc này rồi, tác nghĩ này: Ta phải làm sao cứu cứu vớt các loại hữu tình như thế, khiến xa lìa ác kiến tà chấp. Đã suy nghĩ rồi, khởi nguyện rằng: Ta phải tinh siêng, chẳng đoái thân mạng, tu hành Bát Nhã, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật khiến chóng viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Trong cõi Phật ta được các loại hữu tình không ác huệ tà chấp như thế. Tất cả hữu tình trọn nên chánh kiến, các thứ diệu huệ đầy đủ trang nghiêm.

Thiện Hiện! Bồ tát này do Bát nhã Ba la mật đây chóng được viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Có Bồ tát tu đủ sáu thứ Ba la mật, thấy các hữu tình ba nhóm sai khác(2). Thấy việc đây rồi, tác nghĩ này: Ta phải làm sao phương tiện cứu vớt các loại hữu tình khiến lìa nhóm tà định và bất định. Đã suy nghĩ rồi, khởi nguyện rằng: Ta phải tinh siêng chẳng đoái thân mạng, tu hành sáu thứ Ba la mật, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật khiến chóng viên mãn, mau chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Trong cõi Phật ta được danh không tà định và bất định, tất cả các hữu tình đều trụ chánh định.