PHẨM “DUYÊN KHỞI”
Quyển 401, Hội thứ II, ĐBN.
(Tương đương với phẩm “Duyên Khởi”, quyển 01 và 02, Hội
thứ I, ĐBN)(1)
Gợi
ý:
Lời mở đầu lược giải về phần hai, Hội thứ II có nói: “Về
nghĩa thì giống nhau, nhưng văn thì ngắn gọn hơn”. Phẩm “Duyên Khởi”, quyển thứ
401, Hội thứ II, cũng giống như phẩm “Duyên Khởi”, quyển 01, Hội thứ I, ĐBN như
hai anh em sanh đôi, chỉ khác là quyển 01 của Hội thứ I dài và tỉ mỉ hơn quyển
401 của Hội thứ II nhiều.
Chủ đích của Phật Thích Ca Mâu Ni ở thế giới Kham nhẫn là
muốn thuyết Bát nhã Ba la mật cho tất cả chúng hữu tình, nên đức Thế Tôn phóng
hào quang chiếu khắp thế giới mười phương, cùng phát ra chấn động sáu cách và
đồng thời Đức Phật lại dùng thần lực hiện thân Phật cho tất cả hữu tình
đều thấy. Nhờ đó mới gây được chú ý của tất cả chúng Bồ tát trong khắp cõi
Tam thiên đại thiên thế giới mười phương. Đó là những biểu hiện của phẩm “Duyên
Khởi”.
Tóm
lược:
Bấy giờ, ở thế giới sau cùng của hằng hà sa số thế giới về
phương Đông tên là Đa Bảo, có đức Phật hiệu là Bảo Tánh Như Lai, Ứng Chánh
Đẳng Giác đang thuyết Đai Bát nhã Ba la mật cho chúng Bồ tát. Trong hội đó có
Bồ tát tên là Phổ Quang thấy ánh sáng lớn, cùng đại địa biến động và thân tướng
của Phật Thích Ca Mâu Ni, trong lòng phân vân, nên đến chỗ Phật Bảo Tánh thưa
rằng: Bạch đức Thế Tôn! Do nhân duyên gì, mà có điềm lành này?
Khi ấy, đức Phật Bảo Tánh bảo đại Phổ Quang Bồ tát: Nầy Thiện
nam tử! Ở phía Tây của cõi này, trải qua vô số thế giới, có thế giới tận cùng,
tên là Kham Nhẫn, có Phật hiệu là Thích Ca Mâu Ni, Như Lai, Ứng Chánh Đẳng
Giác… hiện an trú tại đó, sắp nói pháp Đại- Bát nhã Ba la mật cho chúng Bồ
tát. Do thần lực của Phật đó, mà hiện ra điềm lành này.
Phổ Quang nghe rồi, rất đổi vui mừng, lại bạch Phật Bảo Tánh:
Bạch Thế Tôn! Nay con xin đến thế giới Kham Nhẫn, để chiêm ngưỡng, lễ bái cúng
dường đức Như Lai Thích Ca Mâu Ni và các chúng đại Bồ tát, những vị đã đạt được
sự hiểu biết thông suốt, thành thục các pháp môn Đà la ni, pháp Tam ma địa,
thần thông tự tại, lại ở thân sau cùng, bất cứ lúc nào cũng có thể kế thừa ngôi
vị Phật. Cúi xin rũ lòng
thương xót, chấp thuận cho!
Khi ấy, Phật Bảo Tánh bảo Bồ tát Phổ Quang: Hay thay! Hay
thay! Nay đã đúng lúc. Được, ông cứ đi!
Đức Phật Bảo Tánh liền lấy ngàn cành hoa sen sắc vàng ròng,
hoa ấy có ngàn cánh, có các báu trang nghiêm, trao cho Bồ tát Phổ Quang và dặn
rằng: Ngươi mang hoa này đến chỗ Phật Thích Ca Mâu Ni, như lời Ta dặn, bạch: “Như
Lai Bảo Tánh xin ân cần thăm hỏi, Ngài được khỏe mạnh, ít phiền, đi đứng nhẹ
nhàng, khí lực ôn nhu chăng? Việc đời dễ chịu? Chúng sanh dễ độ chăng?” Rồi cầm
hoa sen này, dâng lên Thế Tôn, để làm Phật sự. Ngươi đến cõi kia, phải cẩn
thận, thấy cõi Phật và các đại chúng ở đó, chớ sinh lòng coi thường, mà tự làm
thương tổn mình. Vì sao? Vì các vị Bồ tát kia, oai đức khó sánh kịp, do nguyện
độ sanh thôi thúc, vì nhân duyên lớn, mới sanh về cõi đó.
Khi ấy, Bồ tát Phổ Quang nhận hoa, vâng lệnh, rồi cùng với vô
lượng trăm ngàn vô số đại Bồ tát xuất gia, tại gia và vô số trăm ngàn đồng nam,
đồng nữ, đầu lễ chân Phật, đi vòng bên phải, rồi xin giã từ. Mỗi vị mang theo vô lượng các loại
hoa hương, tràng phan, lọng báu, y phục, trang sức quý và các phẩm vật cúng
dường khác, bắt đầu lên đường. Bầu đoàn của Bồ tát Phổ Quang đi qua vô số cõi
Phật ở phương Đông, đến cõi Phật nào cũng cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi
khen, không bỏ sót cõi nào.
Khi đến chỗ Phật Thích Ca, đầu lạy hai chân Phật, đi quanh
trăm ngàn vòng, rồi lui đứng một bên. Bồ tát Phổ Quang tiến tới trước, bạch
Phật: Bạch Thế Tôn! Ở phía Đông của cõi này, trải qua vô số thế giới, có thế
giới tận cùng tên là Đa Bảo, có Phật hiệu là Bảo Tánh Như Lai, Ứng Chánh Đẳng
Giác xin ân cần thăm hỏi Thế Tôn “Ngài được ít bệnh, ít phiền, đi đứng nhẹ
nhàng, khí lực điều hòa, an vui chăng? Việc đời chịu đựng được chăng? Chúng
sanh dễ độ chăng?” rồi cầm ngàn hoa sen sắc vàng ròng ấy, dâng lên Thế Tôn để
làm Phật sự.
Khi ấy, đức Phật Thích Ca Mâu Ni nhận hoa sen ấy, rồi rải trở
lại cúng dường vô số thế giới chư Phật ở phương Đông. Do thần lực Phật, khiến
các hoa này rơi khắp các cõi Phật. Trong đài của các hoa này, đều có hóa Phật,
ngồi kiết già, nói pháp tương ưng Đại Bát Nhã cho các Bồ tát; hữu tình nào nghe
được, nhất định đạt được quả vị Giác ngộ tối cao. Sau đâu đó, Bồ tát Phổ Quang
cùng tùy tùng quyến thuộc cung kính cúng dường, tôn trọng ngợi khen Phật và các
Bồ tát, rồi lui qua ngồi một bên.
Cứ như thế, từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật của
phương Đông, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi mình,
cùng tùy tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật Thích
Ca và Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát đã thuật
xong.
- Kế đến, thế giới tận cùng của vô số thế giới ở phương
Tây, tên là Cận Tịch Tịnh, có Phật hiệu là Bảo Diệm Như Lai, Ứng
Chánh Đẳng Giác… Trong đó có vị Bồ tát tên là Hành Tuệ, thấy các diễn
biến giống như ở cõi nước của đức Bảo Tánh Như Lai như đã tả trên, liền xin
phép Phật Bảo Diệm đến cõi nước của Đức Thích Ca Mâu Ni, cùng quyến thuộc đem
lời vấn an và lễ vật cúng dường Phật Thích Ca và các Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã
, nhất nhất… đều giống như câu chuyện của Bồ tát Phổ Quang vừa kể.
Cứ như thế, từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật ở
phương Tây khác, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi
mình, cùng tùy tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật
Thích Ca và các Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát
đã thuật ở trên.
- Thế giới tận cùng của vô số thế giới ở phương Bắc, tên
là Tối Thắng, có Phật hiệu là Thắng Đế, Như Lai, Ứng Chánh Đẳng Giác. Trong
đó có vị Bồ tát tên là Thắng Thọ, thấy các diễn biến giống như ở cõi
nước của đức Bảo Tánh Như Lai như đã tả trên, liền xin phép Phật Thắng Đế đến
cõi nước của Đức Thích Ca Mâu Ni, cùng quyến thuộc đem lời vấn an và lễ vật
cúng dường Phật Thích Ca và các Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã , nhất nhất… đều
giống như câu chuyện của Bồ tát Phổ Quang kể trên.
Cứ như thế, từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật của
phương Bắc, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi mình,
cùng tùy tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật Thích
Ca và các Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát đã
thuật ở trên.
- Đến thế giới tận cùng của vô số thế giới ở phương Đông
Bắc, tên là Định Trang Nghiêm, có Phật hiệu là Định Tượng Thắng Đức, Như Lai,
Ứng Chánh Đẳng Giác…, có Bồ tát tên là Ly Trần Dũng Mãnh cũng tham bái Phật
Thích Ca Mâu Ni như trên.
Và từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật của phương
Đông Bắc, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi mình,
cùng tùy tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật Thích
Ca và các Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát đã
thuật ở trên.
- Đến thế giới tận cùng của vô số thế giới ở hướng Đông
Nam, tên là Diệu Giác Trang Nghiêm, rất dễ ưa thích, có Phật hiệu là Liên Hoa
Thắng Đức Như Lai, Ứng Chánh Đẳng Giác…, có Bồ tát tên là Liên Hoa Thủ cũng
tham bái Phật Thích Ca Mâu Ni như trên.
Và từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật của phương
Đông Nam, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi mình,
cùng tùy tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật Thích
Ca và các Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát đã
thuật ở trên.
- Đến thế giới tận cùng của vô số thế giới ở hướng Tây
Nam, tên là Ly Trần Tụ, có Phật hiệu là Nhật Luân Biến Chiếu Thắng Đức Như Lai,
Ứng Chánh Đẳng Giác…, có Bồ tát tên là Nhật Quang Minh cũng tham bái Phật
Thích Ca Mâu Ni như trên.
Và từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật của hướng Tây
Nam, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi mình, cùng tùy
tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật Thích Ca và các
Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát đã thuật ở trên.
- Đến thế giới tận cùng của vô số thế giới ở hướng Tây
Bắc, tên là Chơn Tự Tại, có Phật hiệu là Nhất Bảo Cái Thắng Như Lai Như Lai,
Ứng Chánh Đẳng Giác…, có Bồ tát tên là Bảo Thắng cũng tham bái Phật Thích
Ca Mâu Ni như trên.
Và từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật của hướng Tây
Bắc, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi mình, cùng tùy
tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật Thích Ca và các
Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát đã thuật ở trên.
- Đến thế giới tận cùng của vô số thế giới ở phương Hạ,
tên là Liên Hoa, có Phật hiệu là Liên Hoa Như Lai, Ứng Chánh Đẳng Giác…, có Bồ
tát tên là Liên Hoa Thắng cũng tham bái Phật Thích Ca Mâu Ni như trên.
Và từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật của phương
Hạ, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi mình, cùng tùy
tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật Thích Ca và các
Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát đã thuật ở trên.
- Đến thế giới tận cùng của vô số thế giới ở phương
Thượng, tên là Hoan Hỷ, có Phật hiệu là Hỷ Đức Như Lai, Ứng Chánh Đẳng Giác…,
có Bồ tát tên là Hỷ Thọ cũng tham bái Phật Thích Ca Mâu Ni như trên.
Và từ thế giới tận cùng ấy, tất cả các cõi Phật của phương
Thượng khác, mỗi cõi đều có một vị Bồ tát đứng đầu xin phép chư Phật cõi mình,
cùng tùy tùng quyến thuộc, đem lời vấn an và lễ vật đến cúng dường Phật Thích
Ca và các Bồ tát để nghe Đại Bát Nhã như câu chuyện của Phổ Quang Bồ tát đã
thuật ở trên.
Lúc bấy giờ, khắp tam thiên đại thiên thế giới Kham Nhẫn đầy
châu báu, các loại hương hoa thơm đẹp rải khắp mặt đất, tràng phan, bảo cái,
giăng hàng khắp nơi, cây hoa, cây trái, cây hương thơm, cây vòng hoa, cây y
phục, cây châu báu, các cây xen lẫn nhau trang trí khắp nơi, thật đáng vui
thích, như ở thế giới Liên Hoa Như Lai, Tịnh Độ Phổ Hoa Như Lai, chỗ cư trú của
đồng tử Mạn Thù Thất Lợi, Bồ tát Thiện Trụ Tuệ và vô lượng các đại Bồ tát có
oai đức lớn khác.
Thành phần chủ khách, quang cảnh buổi hội, nhất nhất giống
y như buổi hội đã tường thuật ở phẩm “Duyên Khởi” của Hội thứ I, không khác.
Nên không cần thuật lại, rườm rà thêm! (Xin xem lại thích nghĩa ở phẩm
“Duyên Khởi”, quyển 01 và 02, ĐBN).
Lưu ý quan trọng: Chúng tôi không thích
nghĩa và lược giải tỉ mỉ các phẩm thuộc Hội thứ II và thứ III như Hội thứ I.
Chúng tôi chỉ thích nghĩa những từ ngữ hay luận giải các giáo lý nào mà Hội thứ
I không đề cập đến mà thôi. Vì vậy, nên ở mỗi phẩm tựa của các Hội từ Hội thứ
II trở đi chúng tôi có ghi các phẩm tương đương với Hội thứ I để quý vị độc giả
quay lại tự so chiếu hay tra cứu. Thí dụ như phẩm “Hoan Hỉ” kế tiếp.
Thay
lời sơ giải:
Phẩm này theo lối trần thuật, ai đọc cũng có thể hiểu
giống hệt như phẩm “Duyên Khởi” của Hội thứ I, nên không cần thích nghĩa hay
luận giải nữa.
---o0o---