XIV. PHẨM
“THUYỀN ĐẲNG DỤ”
Phần giữa quyển
561, Hội thứ V, ĐBN.
Tóm lược:
Lại nữa, Thiện Hiện! Ví như khách
buôn đi trên biển lớn, thuyền bè của họ
bỗng bị hư, những người trong thuyền nếu vớ được gỗ, đồ vật, phao nổi, tấm
ván hay tử thi làm chỗ để bám vào, thì nên biết những người này hoàn toàn không
bị chết chìm, được đến bờ bên kia của biển lớn an ổn, không tổn, không hại,
nhận được các sự vui thú. Các chúng Bồ tát cũng như thế, nếu đối với Đại thừa
có tín, có nhẫn, có ưa, có thích, có tinh tấn, có hiểu rõ, không buông lung, ưa
thích tốt đẹp, lại có xả, có kính, có tâm thanh tịnh, có sự hộ trì tốt đẹp,
không rời bỏ quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, lại thường giữ gìn Bát Nhã làm
nơi nương tựa, thì nên biết hạng người này nhất định chẳng thối lui giữa đường,
sa vào địa vị Thanh văn, Độc giác, nhất định chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng
Bồ đề. (Q.561, ĐBN)
Lại nữa, Thiện Hiện! Như có nam tử
hoặc các nữ nhơn đem bình đất nung chín
đến sông, hoặc ao, hoặc giếng, suối, kênh, ngòi v.v... lấy nước, nên biết, bình
này chắc chắn chẳng hư rã. Vì sao? Vì bình này được nung kỹ, bền chắc có thể
chứa đựng đầy nước.
Các chúng Bồ tát cũng như thế, nếu
đối với Đại thừa có tín, có nhẫn, có ưa, có thích, có tinh tấn, có thắng giải,
không buông lung, ưa thích tốt đẹp, lại có xả, có kính, có tâm thanh tịnh, có sự
hộ trì tốt đẹp, chẳng rời bỏ quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, lại có thể giữ
gìn phương tiện thiện xảo của Bát Nhã sâu xa, thì nên biết hạng này nhất định
chẳng thối lui giữa đường, sa vào địa vị Thanh văn, hoặc Độc giác, nhất định
chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Lại nữa, Thiện Hiện! Như có lái buôn có đủ trí khôn khéo, trước
tiên tại bờ biển sửa chữa ghe thuyền cho bền chắc, xong rồi mới hạ thủy, biết
không có lỗ thủng, sau đó mới đem hàng hoá, đồ dùng chất lên mà đi. Nên biết,
ghe thuyền kia chắc chắn chẳng bị hư chìm, người và vật đi đến nơi đến chốn
được an ổn.
Các chúng Bồ tát cũng như thế, nếu
đối với Đại thừa có tín, có nhẫn, có ưa thích, có tinh tấn, có thắng giải,
không buông lung v.v… chẳng rời bỏ quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, lại có
thể giữ gìn phương tiện thiện xảo của Bát Nhã sâu xa, thì nên biết hạng này
nhất định chẳng thối lui giữa đường, rơi vào địa vị Thanh văn hoặc Độc giác,
nhất định chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Lại nữa, Thiện Hiện! Ví như có người
một trăm hai mươi tuổi, già nua, suy
yếu, lại thêm có các thứ bệnh, đó là: bệnh phong, nhiệt, đàm, hoặc cả ba thứ
bệnh. Người già yếu bệnh tật này muốn từ chỗ ngồi đứng dậy, đi đến nơi khác,
nhưng tự mình chẳng thể đi được. Nếu có hai người khỏe mạnh, xốc nách, từ từ đỡ
lên và nói: “Chẳng có gì khó khăn, muốn đi lại tùy ý. Nay hai người chúng tôi
luôn luôn ở bên cạnh, muốn đi đến đâu chắc chắn đều có thể đến an ổn, không tổn
hại”.
Các chúng Bồ tát cũng như thế, nếu
đối với Đại thừa có tín, có nhẫn, có ưa, có thích, có tinh tấn, có thắng giải,
không buông lung v.v… chẳng rời bỏ quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, lại có
thể hộ trì phương tiện thiện xảo của Bát Nhã sâu xa, thì nên biết hạng này nhất
định chẳng thối lui giữa đường, rơi vào địa vị Thanh văn hoặc Độc giác, nhất
định chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Nếu trái với những điều trên đây
thì gọi là hắc ám, đen tối.
Sơ giải:
Tu phải biết
sửa soạn tinh thần, mới không bị suy bại lui sụt vào hàng Thanh văn, Duyên giác
mới có hy vọng chứng Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh giác.
Mặc dầu, hữu
tin, hữu nhẫn, hữu ái, hữu dục, hữu giải, hữu hành, hữu hỉ, hữu lạc, hữu xả,
hữu tinh tiến, hữu tôn trọng, hữu tịnh tâm, ly phóng dật, bất tán loạn mà không nhiếp thọ Bát nhã Ba la mật và tất cả pháp Phật
làm phương
tiện, cũng như lữ hành trèo non lặn suối để đến thành lớn
lợi vui mà không chuẩn bị lương thực, thuốt men, khí cụ phòng thân nếu không sẽ
mất thân mất mạng, sẽ không bao giờ hoàn thành mộng ước? Cũng giống như người
vượt biển, thuyền bị đắm mà không dùng phao nổi hay tắm dán để bám vào làm sao
thoát hiểm? Cũng như người đi lấy nước mà dùng bình bằng đất chưa nun chín,
bình chẳng bao lâu rã mục làm sao lấy được nước? Giống như lái buôn không sửa
chữa thuyền trước khi ra khơi, giục tốc chất hàng hóa lên thuyền rồi khởi hành,
nếu gặp mưa bảo sóng gió lớn làm sao thoát khỏi hiểm? Cũng như người già nhiều
tật bệnh không thể lê chân, nếu không có hai người lực lưởng xốc nách giúp đở,
không thể đi vài bước nói chi đến việc đi vài dậm để thưởng ngoạn?
Tu hành
không có nghĩa là nương vịn, tuy nhiên phải dùng các phương tiện vật chất hay
tinh thần để tự trang bị mới có hy vọng đạt được hạnh nguyện. Bát nhã Ba la mật và các pháp mầu Phật đạo là tư lương Bồ
đề Bồ tát. Ý chí và nghị lực là sức mạnh để vượt mọi trở ngại. Trí và Bi là hai
người khỏe mạnh nâng đở, bảo hộ thân tâm.
Tất
cả các phương tiện thiện xảo này giúp hành giả đạt được hạnh nguyện trên cầu Vô
Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, dưới hóa độ chúng sanh, thanh tịnh quốc độ. Đó là ý
nghĩa của phẩm “Thí Dụ”, Hội thứ V này. Phẩm này đã thuyết tất cả là 5 lần
trong 5 pháp hội khác nhau, rất dễ hiểu, nên không cần thuyết giảng thêm nữa!
---o0o---