VI. PHẨM
“KINH ĐIỂN”
Phần giữa
quyển 558, Hội thứ V, ĐBN.
Tóm lược:
Lại nữa, Kiều thi ca! Thiện nam,
thiện nữ v.v... nào giáo hóa các
loài hữu tình ở châu Thiệm bộ, làm cho an trụ mười thiện nghiệp đạo, lần lượt
cho đến giáo hóa khắp các loài hữu tình ở thế giới mười phương của chư Phật như
cát sông Hằng v.v... làm cho an trụ mười thiện nghiệp đạo, thì ý ngươi thế nào?
Thiện nam, thiện nữ này do nhân duyên như vậy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Rất nhiều! Bạch Thế Tôn. Rất
nhiều! Bạch Thiện Thệ.
Phật bảo:
- Kiều thi ca! Thiện nam, thiện nữ
nào biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la
mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu, đem bố thí cho người khác đọc tụng,
thì đạt phước đức lại càng nhiều hơn.
Lại nữa, Kiều thi ca! Thiện nam,
thiện nữ nào giáo hóa các loài hữu tình ở châu Thiệm bộ, làm cho an trụ bốn
tịnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định, năm thần thông, lần lượt cho đến khắp
các loài hữu tình ở thế giới mười phương chư Phật như cát sông Hằng v.v…, làm
cho đều an trụ bốn tịnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định, năm thần thông thì ý
ngươi thế nào? Thiện nam, thiện nữ này do nhân duyên như vậy đạt được phước có
nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Rất nhiều! Bạch Thế Tôn. Rất
nhiều! Bạch Thiện Thệ.
Phật bảo:
- Kiều thi ca! Thiện nam, thiện nữ
nào biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la
mật, trang sức xinh đẹp bằng các báu, đem bố thí cho người khác đọc tụng thì
đạt được phước càng nhiều hơn trước.
Lại nữa, Kiều thi ca! Nếu thiện nam,
thiện nữ nào biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la mật, trang sức xinh đẹp bằng các
thứ báu, tự mình thường đọc tụng thì không bằng người biên chép, thọ trì Bát
nhã Ba la mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu và đem bố thí cho người khác đọc tụng.
Lại nữa, Kiều thi ca! Nếu thiện nam,
thiện nữ nào biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la mật, trang sức xinh đẹp bằng các
thứ báu và đem bố thí cho người khác đọc tụng thì không bằng có người hiểu biết đúng nghĩa lý sâu xa của Bát
nhã Ba la mật và giảng thuyết cho người.
Trời Đế Thích lại bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Nên giảng thuyết
nghĩa thú sâu xa của Bát nhã Ba la mật cho các loài hữu tình nào?
Phật dạy:
- Kiều thi ca! Nếu thiện nam, thiện
nữ nào không biết nghĩa lý sâu xa của Bát nhã Ba la mật thì nên giảng thuyết
cho họ. Vì sao? Kiều thi ca! Vì ở đời đương lai có thiện nam, thiện nữ cầu
hướng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, nghe
người giảng thuyết tương tợ Bát nhã Ba la mật bèn mê lầm nên giữa đường bị
thối thất.
Khi ấy, trời Đế Thích bạch Phật:
- Bạch Thế Tôn! Những gì gọi là
tương tợ Bát nhã Ba la mật?
Phật bảo:
- Kiều thi ca! Đời đương lai có các
Bí sô ngu si điên đảo, mặc dầu muốn tuyên thuyết chân thật Bát nhã Ba la mật
nhưng nói đảo ngược bằng pháp tương
tợ Bát nhã Ba la mật. Thế nào là Bí sô nói ngược pháp tương tợ Bát nhã Ba la
mật? Nghĩa là: Bí sô kia nói cho người phát tâm Vô thượng Bồ đề: Sắc hoại nên
gọi là vô thường chứ chẳng phải thường không, nên gọi là vô thường. Nói thọ,
tưởng, hành, thức hoại, nên gọi là vô thường chứ chẳng phải thường không, nên
gọi là vô thường. Lại nói: Nếu người cầu như vậy chính là hành Bát nhã Ba la
mật.
Kiều thi ca! Như vậy gọi là nói
ngược bằng pháp tương tợ Bát nhã Ba la mật.
Này Kiều thi ca! Không nên căn cứ
vào sắc hoại để quán sắc là vô thường. Không nên căn cứ vào thọ, tưởng, hành,
thức hoại, để quán thọ, tưởng, hành, thức là vô thường, mà căn cứ vào thường không để quán sắc cho đến thức là vô thường. Do
vậy, này Kiều thi ca! Nếu thiện nam, thiện nữ biết rõ nghĩa thú của Bát nhã Ba
la mật thậm thâm và giảng thuyết cho người thì phước của người đó rất nhiều.
Lại nữa, Kiều thi ca! Thiện nam,
thiện nữ nào giáo hóa tất cả hữu tình ở châu Thiệm bộ, làm cho đều trụ quả Dự
lưu, hoặc Nhất lai, Bất hoàn, A la hán, hoặc Độc giác; lần lượt cho đến giáo
hóa khắp tất cả hữu tình ở thế giới mười phương như cát sông Hằng v.v..., làm
cho đều trụ quả Dự lưu cho đến bậc Độc giác, thì ý ngươi thế nào? Thiện nam,
thiện nữ này do nhân duyên như vậy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Rất nhiều! Bạch Thế Tôn. Rất
nhiều! Bạch Thiện Thệ.
Phật dạy:
- Kiều thi ca! Có thiện nam, thiện
nữ biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la
mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu, đem bố thí cho người khác đọc tụng,
răn bảo, chỉ dạy hữu tình kia: “Ngươi nên siêng năng tu học Bát nhã Ba la mật
tương ưng với Phật pháp, nhất định sẽ chứng đắc Nhất thiết tri trí”. Thiện nam,
thiện nữ này đạt được phước càng nhiều hơn trước. Vì sao? Kiều thi ca! Vì tất
cả quả Dự lưu, Nhất lai, Bất hoàn, A la hán và Độc giác đều từ Bát nhã Ba la
mật này lưu xuất vậy. Nghĩa là người kia chứng đắc Nhất thiết trí trí, giáo hóa
vô lượng, vô biên hữu tình, làm cho thành tựu Dự lưu cho đến Độc giác không
giới hạn.
Lại nữa, Kiều thi ca! Nếu các loại
hữu tình ở châu Thiệm bộ đều phát tâm quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, lần
lượt cho đến tất cả hữu tình ở thế giới mười phương như cát sông Hằng đều phát
tâm quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Lại có thiện nam, thiện nữ biên chép,
thọ trì Bát nhã Ba la mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu, đem bố thí cho
người khác, bảo đọc tụng. Ý ngươi thế nào? Thiện nam, thiện nữ này do nhân
duyên như vậy được phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Rất nhiều! Bạch Thế Tôn. Rất
nhiều! Bạch Thiện Thệ.
Phật dạy:
- Kiều thi ca! Thiện nam, thiện nữ
nào biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la
mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu, đem bố thí cho một người đã được Bất
thối chuyển quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, bảo siêng năng tu học, thì thiện
nam, thiện nữ này đạt được phước càng nhiều hơn trước. Vì sao? Kiều thi ca! Vì
Bồ tát tu hành Bát nhã Ba la mật như vậy mau được viên mãn, làm cho Bát nhã Ba
la mật thậm thâm được lưu bố rộng rãi khắp nơi.
Lại nữa, Kiều thi ca! Nếu các loài
hữu tình ở châu Thiệm bộ đều phát tâm quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, lần
lượt cho đến tất cả hữu tình ở thế giới mười phương như cát sông Hằng đều phát
tâm quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Lại có thiện nam, thiện nữ biên chép,
thọ trì Bát nhã Ba la mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu, đem bố thí cho
người khác, bảo đọc tụng. Lại dùng văn nghĩa hay đẹp để giải thích, thì ý ngươi
thế nào? Thiện nam, thiện nữ này do nhân duyên như vậy được phước có nhiều
không?
Trời Đế Thích thưa:
- Rất nhiều! Bạch Thế Tôn! Rất
nhiều! Bạch Thiện Thệ!
Phật dạy:
- Kiều thi ca! Nếu thiện nam, thiện
nữ biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la
mật, lại đem bố thí cho một người đã được Bất thối chuyển quả vị Vô Thượng
Chánh Đẳng Bồ đề, bảo đọc tụng. Lại dùng văn nghĩa hay đẹp để giải thích, thì
thiện nam, thiện nữ này đạt được phước càng nhiều hơn trước.
Lại nữa, Kiều thi ca! Nếu các loài
hữu tình ở châu Thiệm bộ đều được Bất thối chuyển quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng
Bồ đề, lần lượt cho đến tất cả hữu tình ở thế giới mười phương như cát sông
Hằng đều được Bất thối chuyển quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Có thiện nam,
thiện nữ biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ
báu, đem bố thí cho người khác, bảo đọc tụng, thì ý ngươi thế nào? Thiện nam,
thiện nữ này do nhân duyên như vậy phước có nhiều không?
Trời Đế Thích thưa:
- Rất nhiều! Bạch Thế Tôn. Rất
nhiều! Kính bạch Thiện Thệ!
Phật dạy:
- Kiều thi ca! Trong các Bồ tát đã
được Bất thối chuyển quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, có một Bồ tát nói thế
này: “Con ưa thích mau chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề để cứu vớt các
khổ sanh tử cho hữu tình”. Có thiện nam, thiện nữ nào vì muốn thành tựu việc
kia nên biên chép, thọ trì Bát nhã
Ba la mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu, đem bố thí cho người khác, bảo
đọc tụng, thì thiện nam, thiện nữ này đạt được phước càng nhiều hơn trước vô
lượng vô số.
Lại nữa, Kiều thi ca! Nếu các hữu
tình ở châu Thiệm bộ đều được Bất thối chuyển quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ
đề, lần lượt cho đến tất cả hữu tình ở thế giới mười phương như cát sông Hằng
đều được Bất thối chuyển quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Lại có thiện nam,
thiện nữ biên chép, thọ trì Bát nhã
Ba la mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu, đem bố thí cho người khác,
bảo tụng đọc tụng, lại dùng văn hay nghĩa đẹp để giải thích, thì ý ngươi thế
nào? Thiện nam tử, thiện nữ này do nhân duyên như vậy được phước có nhiều
không?
Trời Đế Thích thưa:
- Rất nhiều! Bạch Thế Tôn. Rất
nhiều! Bạch Thiện Thệ!
Phật dạy:
- Kiều thi ca! Trong các Bồ tát đã
được Bất thối chuyển quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề có một Bồ tát nói thế
này: “Con ưa thích mau chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề để cứu vớt các
khổ sanh tử cho hữu tình”. Có thiện nam tử, thiện nữ vì muốn thành tựu việc kia
nên biên chép, thọ trì Bát nhã Ba la
mật, trang sức xinh đẹp bằng các thứ báu, đem bố thí cho người khác, bảo đọc
tụng, lại dùng văn nghĩa hay đẹp để giải thích, thì thiện nam, thiện nữ này đạt
được phước càng nhiều hơn trước vô lượng vô số.
Trời Đế Thích bạch Phật:
- Đúng như vậy! Bạch Thế Tôn. Đúng
như vậy! Kính bạch Thiện Thệ. Đại Bồ tát như thế càng gần quả vị Vô Thượng
Chánh Đẳng Bồ đề. Đúng như vậy! Nên đem Bát nhã Ba la mật ân cần răn bảo, chỉ
dạy. Nên đem các thức ăn uống, y phục, đồ nằm, thuốc men thượng diệu và các thứ
đồ dùng khác cung kính, cúng dường, làm cho không bị thiếu thốn. Thiện nam,
thiện nữ nào có thể dùng pháp thí, tài thí như thế để giúp đỡ cúng dường đại Bồ
tát kia, thì thiện nam tử, thiện nữ này do nhân duyên như vậy đạt được phước vô
lượng. Vì sao? Vì đại Bồ tát kia chính nhờ pháp thí, tài thí cúng dường và được
bảo vệ như thế thì mau chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề, làm lợi ích lớn
cho các hữu tình.
Khi ấy, Thiện Hiện khen trời Đế
Thích:
- Lành thay! Lành thay! Ông có thể
bảo vệ, khuyến khích, hỗ trợ tốt các đại Bồ tát, làm cho mau chứng đắc sở cầu
quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề.
Kiều thi ca! Ông đã làm việc đáng
nên làm của Thánh đệ tử đức Phật. Vì sao? Kiều thi ca! Vì tất cả các Thánh đệ
tử của Như Lai muốn làm lợi ích cho các hữu tình, theo pháp thì cần phải giúp
đỡ, khuyến khích, hỗ trợ các đại Bồ tát, làm cho mau chứng đắc sở cầu quả vị Vô
Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Vì sao? Vì tất cả thắng sự của Như Lai và Thanh văn,
Độc giác ở thế gian đều do chúng đại Bồ tát mà được hiện bày.
Vì sao? Kiều thi ca! Vì nếu không có đại Bồ tát phát Bồ đề tâm
thì không có đại Bồ tát có thể tu học sáu pháp Ba la mật. Nếu không có đại Bồ
tát tu học sáu pháp Ba la mật thì không có đại Bồ tát có thể chứng đắc quả vị
Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ đề. Nếu không có đại Bồ tát chứng đắc quả vị Vô Thượng
Chánh Đẳng Bồ đề thời không có Như Lai, Thanh văn, Độc giác thắng sự ở thế
gian.
Thế nên, các
Thánh đệ tử của Như Lai vì muốn làm lợi ích an vui cho các hữu tình, theo pháp
thì phải giúp đỡ khuyến khích, hỗ trợ các chúng Bồ tát, làm cho tu học sáu pháp
Ba la mật để có thể mau chứng đắc Nhất thiết trí trí, làm lợi ích an vui cho
tất cả hữu tình cùng tận đời vị lai. (Q.558, ĐBN)
Sơ giải:
Đây là câu
nói đặc biệt của Phật trong phẩm này. Phật bảo:
“Này Kiều thi ca! Không nên căn cứ
vào sắc hoại để quán sắc là vô thường. Không nên căn cứ vào thọ, tưởng, hành,
thức hoại, để quán thọ, tưởng, hành, thức là vô thường, mà căn cứ vào thường không để quán sắc cho đến thức là vô thường. Do
vậy, này Kiều thi ca! Nếu thiện nam, thiện nữ biết rõ nghĩa thú của Bát nhã Ba
la mật thậm thâm và giảng thuyết cho người thì phước của người đó rất nhiều”.
Không nên căn cứ vào ngũ uẩn, để quán ngũ uẩn là vô
thường mà căn cứ vào thường không để quán sắc cho đến thức là vô thường. Đó là quán không, một pháp quán quan trọng đối với
người hành trì Bát Nhã. Nếu luôn luôn thường quán như vậy thì có hy vọng chứng
Không. Chứng mà cũng không có gì để chứng. Nên nói là chứng Không. Bát Nhã là
như vậy.
---o0o---